Ayna Benlik Kuramı Nedir?

Kişi öz yeterlilik seviyesine ulaştığında kişisel gelişimini tamamlamıştır diyebiliriz. Kişinin kendisini geliştirmekte ki maksadı toplumda bir yer edinmek amacı gütmesi mi yoksa kendisine duyduğu öz güveni arttırmak mı? Bu sorunun yanıtı öznel olmakla birlikte ülkemizde ve diğer ülkelerde çoğunlukla topluma kendini kabul ettirmek niyeti ağır basmaktadır.

Yaşanılan topluma hoş görünme çabası ne yazık ki çoğu insanın ekstra stres yaşamasına neden olmaktadır. Kişinin bir başkasının gözünden kendisine bakmasına ve eylemlerini değerlendirip puanlamasına ‘Ayna Benlik’ denilir.

Çevresini tanıyan ve eksikliklerini fark eden birey, kendinde fark ettiği eksiklikleri tamamlayıp geliştirerek topluma adapte olmak istemektedir.

Ayna benlik kuramı George Herbert Mead tarafından oluşturulmuş, ‘ben’ kontrolü sağlayarak bütüne dahil olma, bütüne hizmet etme ve ona göre şekillenmeyi hedeflemiştir.

Unutulmamalı ki bireyin kişisel gelişimi kendini tanımakla başlayan uzun soluklu bir serüvendir. Toplumun insanlara biçtiği roller ve normlara göre bireyler kendi eksikliklerini tamamlayarak gelişimi öncelikle kendisinde başlatır.

Kişinin hayata baktığı ilk pencere ‘ben’dir, sonrasında dahil olduğu toplum ve sosyalleşme ile ‘biz’ ayrıcalığına kavuşur…

• Semra Şenol